مفهوم جهاد در اسلام

در اين اواخر در وسايل اطلاعات جمعي سؤا لات مطرح ميگردد ، بد ين عنوان که : در شرايط فعلي که شرايط صلح است ، هدف از جهاد چیست ؟

ميخواهم کوتاهومختصر به عر ض بر سانم که هدف جهاد تآ مين امنيت وتضمين حاکميت واستقلال ودفاع ازامت اسلامي است .

جهاد براي استقرار صلح وحمايت از اديان آسماني فرض گرديدهاست . قرآن عظيم الشان نيز به آن تاکيد ورزيده است ):  ولو لا دفع الله الناس بعضهمببعض لهدمت صوامع وبيع وصلوات ومساجد يذکر فيها اسم الله کثيرآ ولينصرن الله منينصره ان الله لقوي عزيز ) ( حج : ٤٠ ) ( واگر خداوند بعضي از مردم را به دست بعضيديگر دفع نمۍ کرد ، هم صو معه های راهبان وهم معابد ( مسيحسان ) وهم عبادتگا ه هاي(يهوديان ) وهم مساجد ( مسلمانان ) که نام خداوند در آنها بسيار ياد مۍ شود، ويرانمي گرديد ، وخداوند تواناي پيروزمند است . )

جهاد هيچ گاه مفهوم جنگي دينيبراۍ وادار کردن ديگران براي پذيرش دين اسلام نداشته وندارد .وچنين برداشتي بهماهيت، روح وجوهر دين مقدس اسلام وروح هدايات قرآن عظيم الشان ( لا اکراه في الدين)که براي آزادي عقيده اعلان شده است نا ساز گار ودر تضاد ميباشد . ( القاسمي ١٩٨٢ : ١٨٨)

در تاريخ زندگي پيامبر اسلام حضرت محمد صلي الله عليه وسلم ديدهنشده که يک نصرانى را به اين دليل که اسلام را قبول نکرده است به قتل رسانده باشد . بلکه بالعکس پيامبر اسلام با نصاراى نجران با اکرام برخوردکرده است وحتي براي آناناجازه داد ه است تا در مساجد مسلمانان به عبادت خويش بپردازند .

مورخينبهترين دوران را مر حله دوساله صلح حد يبيه ، صلح که بين مسلمانان وقريش صورت گرفتياد مۍ نمايند . در اين دوسال تعداد زيادي از مردم به دين اسلام مشرف شدند که تعداد شان بيش از تعداد کساني است که قريب بيست سال از آغاز اسلام تا زمان عقد اينپيمان مسلمان شده بودند . ( الاسلام ومنطق القوة : نويسنده فضل الله ١٩٨١ : ٢١١)

چنانچه گفتيم يک بار ديگر با قاطعيت تام حکم ميکنيم که روابط ميان جهاناسلام با غير مسلمان بر اصل متين صلح مبتني بوده که در صورت تعرض نظامي به سر زميناسلامي در قالب حق دفاع مشروع وقانوني تو جيهه ميشود ودفاع مشروع نيز حقي است که درحقوق بين الملل هم پذيرفته شده است وماده ٥١ منشور سازمان ملل متحد نيز بدان تصريحنموده است .

همچنان اگر دين اسلام را دين کامل بدانيم منطقي است که در جنبمجموع مقررات اخلاقي وقواعد مورد نياز زندگي ، به قواعد جنگي وصلح وروابط خارجي نيزپرداخته است ، زيرا در زندگي بشر از جنگ وصلح خلاصي نيست مگر موجوديت چنين قواعدومقر راتي در يک نظام حقوقي نمي تواند دليلي بر دائمي بودن يک وضعيت در آن نظامدانست وچنين نتيجه گرفت که چون در اسلام جهاد فرض گرديده است پس مسلمانان همواره درجنگ دائمي با غير مسلمانان به سر مي برند .

همچنان قابل تذکر است که آيااديان ديگر هميشه در صلح زندگي کرده اند وهر گز دست به جنگ نزده اند ؟ مگر در تاريخنصرانیت جنگ متعددي براي نصرانی کردن ديگران صورت نگرفته است ؟ آيا ميتوان جنگ هاييرا که نصاری براه انداخته اند به حساب دين حضرت عيسي عليه السلام که بعنوان دين صلحياد ميگردد حسا ب کرد ؟

بلي آناني که ميگويند که اسلام دين شمشير است اگرهدف شان از دين شمشير آن باشد که اين دين جهاد وبخصوص جهاد نظامي را بر پيروان خويشفرِض گردانيده است ، سخن بجا ی گفته اند ولي اگر هدف شان اين باشد که دين اسلام بهزور شمشير منتشر شده است در اشتباه اند ، زيرا دين اسلام دين عقل ومنطق است واز راهعقل ومنطق جهانشمول شده است .

دين اسلام پيروان خويش را هميشه به استدلال ،منطق وبرهان دعوت نموده ميفرمايد :

(ادع الي سبيل ربک با لحکمة والموعظةالحسنة وجادلهم بالتي هۍ احسن )( به راه پروردگارت با حکمت وپند هاي حسنه فراخوان ،وبا آنان به طريق وشيوه اي که بهتر است مجادله ومقابله کن ) ( نحل : ١٢٥)

مسلمان کردن ديگران را به زور وجبر نمي توان دعوت مشروع بحساب آورد .

دعوت اسلام هيچگاه از روش مسالمت اميز خويش که پيروي از رويه احسن که قرآنعظيم الشان وسنت پيامبر صلي الله عليه وسلم بدان تاکيد ورزيده است وبراي پيروانخويش بدان امر نموده است ، دور نخواهد شد .

دين اسلام دين اعتقاد وباور قلبياست که با اراده واختيار بايد آنرا پذيرفت نه با قهر و غلبه وشمشير . دعوت اسلاممنحصر به زبان نيست ، بلکه در عمل بايد نشان داد که دين اسلام دين صلح ، صفا ، دينرحمت ومرحمت است .

بلي اسلام داراي شمشير است ولي براي دفاع ورفع موانع ازدعوت ونه براي هجوم وغلبه بر ديگران .