در سال دوم از هجرت، روزه‌داري ماه رمضان واجب گرديد؛ زکات فطره نيز واجب گرديد؛ و نصاب‌هاي زکات‌هاي ديگر نيز بيان شد. وجوب زکات فطر و بيان تفصيل نصاب زکات‌هاي ديگر به منظور کاستن از بارهاي بسيار سنگيني بود که شمار زيادي از مهاجرن پناهنده به مدينه بر دوش داشتند، و مستمند بودند، و نمي‌توانستند تکاپويي در جهت کسب معاش داشته باشند.
يکي از زيباترين تقارن‌ها و چشمگيرترين تناسب‌ها آن بود که نخستين عيدي که مسلمانان در تاريخ خود داشتند همان عيد فطري بود که در آغاز ماه شوال سال دوم هجرت مسلمانان به دنبال فتح مبين که در جنگ بدر برايشان حاصل شده بود، عيد گرفتند. چقدر دل‌انگيز بود اين عيد سعيد که خداوند به آنان ارزاني داشت، بعد از آنکه تاج فتح و عزت بر سرشان نهاد! چقدر چشمگير و به ياد ماندني بود منظرة آن نماز عيدي که مسلمانان برگزار کردند، پس از آنکه همگي از خانه‌هايشان بيرون آمدند و صداهايشان را به تکبير و تهليل و تحميد برافراشتند. دل‌هايشان سرشار از شوق و گرايش به خداوند، و شيفتگي نسبت به رحمت و رضوان الهي بود، چنانکه خداوند آن همه نعمت‌ها را به آنان عطا فرموده، و با پيروزي و پشتيباني خويش تأييدشان فرموده بود، و در اين آية شريفه به آنان خاطر نشان ساخته بود:
(وَاذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ)( سوره انفال، آيه 26)
«و به ياد داشته باشيد آنگاه را که اندک بوديد و در آن سرزمين ضعيف به حساب مي‌آمديد، و همواره مي‌ترسيديد که مردم شما را برُبايند؛ اما، خداوند شما را جا و مکان داد، و با پشتيباني و مددکاري خويش تأييدتان فرمود، و از انواع نعمت‌هاي پاکيزه برخوردارتان گردانيد، به اميد آنکه سپاسگزاري کنيد».
آخرين ديدار حضرت رسول اكرم صلي الله عليه وسلم با هيأت‌هاي نمايندگي اقوام و قبايل در نيمه ماه محرم سال يازدهم هجرت 